Een van de beweegredenen die ik gebruikt hoor worden om meer docenten te betrekken bij het produceren van leermateriaal, is dat het helpt bij het teruggeven van het vak van lesgever aan de docenten. Ik ga maar even niet in op de vraag waardoor het vak ons is ontvallen, maar accepteer voor het gemak dat dat gebeurd is. Misschien doordat de politiek, de uitgevers, de managers en de werkdruk docenten hebben gemaakt tot dociele volgers, die nergens anders tijd voor hebben in de hectiek van het docentenbestaan dan het slaafs uitvoeren van wat het boek (al dan niet met de docentenhandleiding), de bijgeleverde toetsen nodig voor de vereiste cijfers in het cijfercircus, de eindexamens, kortom het ‘wat’ ons oplegt. En dan het ‘wat’ in de expliciete verschijningsvorm, want docenten zijn slecht op de hoogte -want niet geïnteresseerd- in de kerndoelen en eindtermen die ten grondslag liggen aan wat er in de boeken en eindexamens staat. Door de werkdruk is het merendeel der docenten niet in staat of bereid zich te verdiepen in alternatieve inhouden en werkvormen, laat staan er op professionele manier mee te spelen.
Als we nu docenten zichzelf meer kunnen laten zien als ontwerpers van leerprocessen en arrangeurs van leermaterialen, kortom meer grip te laten krijgen op het ‘hoe’, dan keert de professionaliteit weer terug in de vorm van bewust aan hun onderwijs vormgevende docenten. De doodsteek voor de gestandaardiseerde lesmethoden in foliovorm van de educatieve uitgeverijen?
Nu wordt vaak gezegd dat een goede docent nog geen goede leermateriaalontwikkelaar is.
Maar mijn ervaring is dat iedere goede docent wel regelmatig bruikbare en interessante stukjes en brokjes van zijn vak tegenkomt , in diverse leerboeken, in kranten, tijdschriften en zeker op internet (aggregatieniveau 1 en soms 2). Als hij die nu eens verzamelde en aan een ieder die daarin geïnteresseerd is, beschikbaar zou maken? Dat zou bijvoorbeeld via een wiki kunnen. Daar zou een simpel format voor gemaakt kunnen worden, zodat voor bijna elk thema gemakkelijk munitie voor input of discussie gevonden kan worden. Daar zou al een onderverdeling in moeilijkheidsgraad aan gekoppeld kunnen worden, maar die zou niet al te strikt hoeven te zijn, want bij gemakkelijke input kan een ingewikkelde verwerking gemaakt worden en vice versa.
Maar die verzameling van fragmenten is nog geen leermateriaal, omdat een didactische opzet ontbreekt. Dat is een nadeel, maar ook tegelijkertijd een voordeel.
Een nadeel omdat je nog niet een kant-en-klare lesopzet hebt en een voordeel omdat je nog niet een kant-en-klare lesopzet hebt.
Een nadeel omdat iemand er tijd en vaardigheden op los moet laten voordat je er in de klas mee aan de slag kunt, een voordeel omdat die iemand een onderwijsarchitect, leermateriaalarrangeur of wat dies meer zij, zou kunnen zijn. Zou kunnen, want iedereen zou ermee aan de slag kunnen om er binnen een didactische opzet die bij het onderwijsconcept van zijn school hoort, een les of lessenreeks van te maken. Of, anders gezegd, naar aggregatieniveau 3 te gaan. Misschien zijn er zelfs wel educatieve uitgeverijen die uit het gratis materiaal van de wiki putten en er een leergang van maken (aggregatieniveau 4)! Dat kan de prijs van de leergang aardig drukken.
Op de wiki zouden in zo’n geval ook voor ieder onderwijsconcept formats kunnen worden opgenomen die suggesties doen voor een verwerking die qua didactische opzet bij het onderwijsconcept past. Die formats zouden kunnen spelen met moeilijkheidsgraad, training van informatievaardigheden, openheid van opdrachten, mate van taalsteun en ga zo maar door.
Kant-en-klare lesopzetten, waarbij het digitale materiaal is ingebed in een totale les- of lessenreeksbeschrijving en die binnen een bepaald onderwijsconcept passen, zouden natuurlijk ook steeds meer op de wiki verschijnen.
Ik ben ontzettend benieuwd naar de ontwikkelingen de komende tijd op het gebied van open digitale leermaterialen. Jullie ook?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten