donderdag 26 juni 2008

Verantwoordelijkheid in het onderwijs


Toen ik zelf Engels gaf, had ik in de onderbouw te maken met extensief lezen. Daarmee wordt bij de Moderne Vreemde Talen bedoeld het lezen van langere teksten, zoals boekwerken en langere artikelen in tegenstelling tot intensief lezen, zoals bijvoorbeeld bij examenteksten, waarbij het om vrij gedetailleerd tekstbegrip gaat.

Jaren lang betekende extensief lezen dat je de leerlingen leesboekjes liet lezen en ze vervolgens overhoorde d.m.v. meerkeuzevragen. Je controleerde daarmee of ze het boekje gelezen en begrepen hadden. Dacht je.
Het kwam helaas steeds vaker voor dat ze de antwoorden op de meerkeuzevragen op de een of andere manier hadden weten te achterhalen (op sommige scholen was een levendige handel in antwoorden ontstaan) en dat je manier van controleren zijn doel voorbij schoot.

De verantwoordelijkheid in dezen bestond uit het volgende:
Ik ben er als docent verantwoordelijk voor dat de leerlingen leesboekjes of andere vormen van langere teksten lezen. Ik dwing dat alleen af door te controleren of ze dit ook gedaan hebben. Ik ben dus ook verantwoordelijk voor het controleren. Ik kan het beste controleren of ze een boekje gelezen en begrepen hebben door te kijken of ze genoeg afweten van de inhoud van het boekje. Als ze mijn vragen over de inhoud van het boekje goed kunnen beantwoorden, dan hebben ze het gelezen en begrepen.

De verantwoordelijkheid van de leerlingen werkte echter anders:
Ik, als leerling, houd niet van lezen in het algemeen dus zeker niet van lezen in een andere taal dan Nederlands en al helemaal niet de duffe boekjes die hier in de kast staan. Ik ga dus zeker niet lezen, maar ben er verantwoordelijk voor dat de leraar denkt dat ik de boekjes gelezen heb. Omdat hij controleert of ik de boekjes gelezen heb door me vragen over de inhoud van het boekje te stellen, is het mijn verantwoordelijkheid die vragen goed te kunnen beantwoorden. Ik kan het beste proberen aan de antwoorden op die vragen te komen en als dat niet gaat aan een goed uittreksel van het boekje te komen, dat me in staat stelt de meeste vragen goed te beantwoorden.

Deze twee verantwoordelijkheden leidden dan ook meestal tot een schijnvertoning.

Hoe kom je uit deze impasse?



Illustratie met dank aan Frans van der Reep, Lector Digital World van InHolland Rotterdam

Geen opmerkingen: