maandag 17 december 2007

Gras groeit niet harder als je er aan trekt...

Mathetiek, wat is dat?

Didactiek kennen we wel, dat is toch ‘ars didactica’, de kunst van het onderwijzen?

Als er onderwezen wordt, wordt er dan ook geleerd? Zijn het de twee onvermijdelijke kanten van dezelfde onvermijdelijke medaille? Zoals in het plaatje:


Onderwijzen, je staat er onder –een niveautje lager dus- en wijst. Je wijst naar boven: ‘Daar, daar moet je zijn, jong.’

Mathetiek: Jan Amos Comenius (1592-1670) noemde ‘mathetiek’ (van het Griekse ‘matein’ of manthatein’ = leren) ‘de kunst van het leren’.

ICT en didactiek. Er is veel over geschreven inmiddels, behartenswaardige zaken, bijvoorbeeld door Robert-Jan Simons. Voor mij is ICT vooral mathetiek. Het stelt de leerlingen in staat zelf te leren. Dat levert een vreemde, kronkelige, paradoxale situatie op.

De docent is de didacticus en hij beslist hoe en wanneer ICT wordt ingezet. En daarna moeten de leerlingen het zelf doen, zelf leren. Maar ze die kunst aanleren is weer didactiek. Kennu het nog volgen?

Gras groeit niet harder als je er aan trekt: maar hoe zorg je ervoor dat gras wel degelijk groeit? Hoe help je daarbij?

Kun je een gunstig klimaat scheppen voor leren met ICT? Een gunstige ecologie? Een beter milieu?

Ik heb er nu precies tien gebruikt. Dat lijkt me vraagtekens genoeg.

Volgens mij moeten we leerlingen de middelen geven waarmee ze kunnen leren, niet meer en niet minder. Bij die middelen hoort niet alleen hardware, een infrastructuur die deugt en een heleboel multimediale content, uitdaging en prikkeling, maar ook de didactiek. Als middel dus om ze aan het leren te krijgen. Didactiek in het algemeen en dus ook ICT-didactiek is een middel tot een doel.

Het middel moet niet het doel worden, zoals zo vaak gebeurt. De balans tussen ICT-didactiek en ICT-mathetiek is wat we zoeken.

Het doel is dat leerlingen kunnen en willen leren.

Dat doen ze tenslotte zelf. Net zoals gras zelf groeit.

Geen opmerkingen: